Shamolga sovrilayotgan umrlar yohud psixotrop moddalar iskanjasi

         Inson hayotda yashar ekan doimo o'ziga qulaylik yaratishga harakat qilib kelgan va buning uddasidan chiqqan. Insoniyatning besh mingyillik tarixi bunga guvohdir. Lekin bu qulayliklar faqatgina ezgu maqsadlarda bo'lmasa, uni qanday tushunish mumkin. Inson Olloh tomonidan inom qilingan umrni allaqanday ''modda"larga qurbon qilayotgani afsuslanarli va achinarlidir.

 Barchamizga ma'lumki, keyingi yillarda olib borilayotgan profilaktika tadbirlarlari hamda huquqni muhofaza qiluvchi organ xodimlarining xizmatlari tufayli yurtimizda giyohvand moddalar savdosiga, uni mamlakat hududiga olib kirish hollariga chek qo'yilmoqda. Biroq, ayrim holatlarda giyohvandlik moddalari o'rnini psixotrop dori vositalari egallayotgani tashvishlanarlidir. Ilmiy adabiyotlarda psixotrop moddalar, neyroleptiklar – kishining psixik faoliyatiga ta'sir etadigan dorilar guruhiga aytilishi ko'rsatib o'tilgan. Bu vositalar psixik kasalliklarda va nerv kasalliklarini davolashda qo'llanishi belgilangan bo'lsada, odamlar orasida uni iste'mol qilish, shu orqali giyohvandlik vositalar beradigan "lazzat"ni tuyish holatlari uchramoqdaki, bu albatda fikr yuritishga ayrizdigan masaladir.  

         "O'rgangan ko'ngil o'rtansa qo'ymas" deganlaridek, giyohvandlik moddalari savdosi bilan shug'ullanib yuradigan ayrim kimsalar, endilikda noqonuniy psixotrop dori vositalari savdosini rivojlantirishga harakat qilishmoqda. Bu kabi kishilarning maqsadlari mo'may daromad ortirish. Bunday vositalarning nafaqat savdosi yoki iste'moli, balki mamlakatimiz hududiga kirib kelishining o'ziyoq insonlar hayoti va jamiyatimiz farovonligiga katta xavf tug'dirishi mumkin.Shu bois yurtimizda psixotrop hamda kuchli ta'sir etuvchi preparatlarning noqonuniy aylanmasga qarshi kurash bo'yicha kompleks chora tadbirlar amalga oshirish muntazamlik kasb etgan. Prezidentimiz Sh.Mirziyoyevning 2019-yil 6-sentabrdagi "Dori vositalarining noqonuniy oldini olish choralarini kuchaytirish to'g'risida"gi qarori mamlakatimizda kuchli ta'sir etuvchi moddalar aylanishini tartibga solish va aholi og'lig'ini asrashga qaratilgan chora-tadbirlarni oshirishga xizmat qilmoqda.

         Psixotrop moddalar sirasiga tramadol, lirika, baklasan, samnol, diazepam, sibazol, valium fanazenam kabi dori vositalari kiradi. Ko'pchillik aslida bu vositalarning oxir oqibat qanday holatlarga olib kelishini anglamangan holda iste'moli oqibatida jabr ko'rmoqda. Ular orasida yoshlarning bu moddalarqa qaram bo'lib qolayotgani juda achinarlidir. Shifokorlar fikricha, yoshlarning orasida bu vositalarning ommaviylashiga sabab, dastlabki iste'mol qilganda favqulotda kuch va quvvatni o'zida sezishidir. Ammo bu "qudrat" bir necha lahzalarda o'z o'rnini tobelikka tomon bo'shatib beradi. Ikki marta qabul qilgandayoq qaramlik hissi boshlanadi. Porloq kelajak osuda hayotini arzimas ko'ngilxushlik, bir necha daqiqalik foniy "lazzat"uchun sar etayotganlarga nisbatan, ey odamzod ko'zingni och bu aslida senga nimaga kerak, umrinni shamollarga sovirma deging keladi.Bu dorilar avvalo, jigarni quritadi, insoniy xislatlarni o'ldiradi, ota-ona yor-u do'stlarga bo'lgan muhabbatni – bir so'z bilan bilan aytganda insoniylikdan chiqarishi bilan ham xavflidir. Shuning uchun bu moddalarning ommaviy sotuvga chiqishiga, savdosiga qarshi kurashish har birimizdan ogohlikni talab qiladi.